Ataki paniki należą do zaburzeń lękowych, które dotyczą aż 9% populacji, przy czym statystyki wskazują na to, że częściej doświadczają ich kobiety. Ich objawy obejmują nieprzyjemne doznania z ciała, które mogą potęgować niepokój i obawy, uruchamiając błędne koło. Prawdopodobnie podczas napadów paniki, podobnie jak wiele innych osób, odnosisz wrażenie, że za chwilę się udusisz, dostaniesz zawału lub doświadczysz innych przykrych objawów fizjologicznych. Na szczęście lęk napadowy nie zagraża Twojemu życiu. Jeśli doświadczasz ataków paniki, prawdopodobnie obserwujesz obniżenie jakości życia. Możesz jednak zapobiec kolejnym epizodom lęku napadowego, uczęszczając na psychoterapię poznawczo-behawioralną. Sprawdź, dlaczego ta forma wsparcia jest zalecana w przypadku ataków paniki.
Jak dokuczliwe objawy ataków paniki ograniczają Twoje życie?
Objawy napadów paniki obejmują m.in.:
silne pobudzenie,
drżenie mięśni,
przyspieszony oddech i hiperwentylację,
ucisk w klatce piersiowej,
zawroty głowy,
nudności,
zwiększone wydzielanie potu,
uderzenia gorąca,
szybsze bicie serca,
problemy z przełykaniem,
ograniczona mobilność (niezdolność do wykonywania jakichkolwiek ruchów).
Ataki paniki i towarzyszące im reakcje fizjologiczne mogą wydawać Ci się przytłaczające, dlatego pragniesz się przed nimi bronić. Nie chcesz więcej przeżyć czegoś podobnego, w związku z tym unikasz wyzwalaczy – osób, miejsc, sytuacji, potraw, a nawet zapachów. Wspomniana strategia zubaża Twoje życie coraz bardziej, ponieważ za napady paniki nie tyle odpowiada dana osoba czy miejsce, co Twoje przekonania. Podobne myśli i emocje mogą uaktywnić się w innych sytuacjach. W pewnym momencie lista osób i miejsc, których unikasz, zaczyna się niepokojąco wydłużać.
Unikanie przynosi Ci wprawdzie chwilową ulgę i daje wrażenie, że odzyskałeś/odzyskałaś kontrolę nad swoim życiem, ale w dłuższej perspektywie taka strategia nasila lęk napadowy.
Jak wygląda leczenie ataków paniki?
Leczenie ataków paniki opiera się głównie na psychoterapii. Czasem zdarza się, że kondycja psychofizyczna nie pozwala komuś aktywnie uczestniczyć w sesji. W takiej sytuacji najpierw wdraża się leki przeciwlękowe, które przepisuje lekarz psychiatra. W przypadku lęku napadowego (ataków paniki) terapią z wyboru zgodnie z rekomendacjami NICE i APA jest terapia poznawczo-behawioralną (CBT). Co przemawia na jej korzyść? Poznaj 5 zalet terapii CBT!
Terapia poznawczo-behawioralna w leczeniu ataków paniki – 5 powodów, dla których warto ją wybrać
Skuteczność terapii poznawczo-behawioralnej w leczeniu ataków paniki została potwierdzona w wielu badaniach naukowych. Nurt CBT prawdopodobnie jest jednym z najlepiej zweryfikowanych, ponieważ jego twórcy od początku chcieli go upodobnić do nauk medycznych i przyrodniczo-technicznych, w których liczą się dowody doświadczalne.
W rozwoju lęku napadowego kluczową rolę odgrywają Twoje nieadaptacyjne przekonania. Gdy np. uważasz, że inni ludzie są niebezpieczni, boisz się przebywać w zatłoczonych miejscach – galeriach handlowych, autobusach i na koncertach. Widząc tłum, możesz odczuwać silny lęk, któremu towarzyszą nieprzyjemne doznania z ciała i chęć unikania interakcji z dużymi grupami. W terapii poznawczo-behawioralnej zakłada się, że myśli oddziałują na Twoje emocje, zachowania, reakcje fizjologiczne i relacje międzyludzkie. Jeśli zmienisz nieadaptacyjne przekonania na bardziej przystające do rzeczywistości, możesz uzyskać poprawę we wszystkich wyżej wymienionych obszarach. Lęk ulegnie zmniejszeniu, unikniesz szybszego bicia serca i uderzeń gorąca. Zaczniesz też w pełni czerpać z życia, biorąc udział w wydarzeniach społeczno-kulturalnych, które Cię interesują.
Terapia poznawczo-behawioralna cieszy się ogromną popularnością na całym świecie, ponieważ z założenia jest krótkoterminowa. CBT pomoże Ci poprawić funkcjonowanie w wybranym przez Ciebie obszarze. Stanie się to możliwe, gdy zastąpisz nieadaptacyjne myśli ich adaptacyjnymi odpowiednikami. Terapia CBT zazwyczaj obejmuje cykl kilkunastu spotkań, trwa zatem kilka miesięcy i jest tym samym dostępna dla szerszego grona osób ze względów finansowych. Jednocześnie szybciej przynosi poprawę i pozwala wieść satysfakcjonujące życie.
Wykazano, że psychoterapia poznawczo-behawioralna, w przeciwieństwie do farmakoterapii, która działa doraźnie, zmniejsza ryzyko nawrotów ataków paniki. Przyczynia się bowiem do zmiany przekonań kluczowych, które leżą u podstaw lęku napadowego.
Terapeuta poznawczo-behawioralny w leczeniu ataków paniki wykorzystuje m.in. technikę ekspozycji, która przebiega w bezpiecznych warunkach. W rezultacie stopniowo oswajasz się z tym, czego się boisz, przez co przestajesz unikać określonych osób, sytuacji i miejsc, a zaczynasz prowadzić pełne i satysfakcjonujące życie. Ekspozycja jednocześnie osłabia lęk napadowy, bo pozwala Twojemu mózgowi nauczyć się nowych wzorców reagowania. Jest to możliwe dzięki neuroplastyczności, czyli zdolności mózgu do tworzenia nowych połączeń między neuronami w odpowiedzi na nowe doświadczenia. Im częściej podążasz nową ścieżką neuronalną, tym bardziej ją utrwalasz. Im rzadziej wybierasz starą drogę reagowania, tym mocniej ją osłabiasz.
Napady paniki – podsumowanie
Możesz przezwyciężyć lęk napadowy, uczęszczając na psychoterapię, szczególnie dużą skutecznością charakteryzuje się nurt poznawczo-behawioralny. Opiera się na zmianie przekonań kluczowych, co przekłada się na modyfikację emocji, zachowań i reakcji fizjologicznych. Ponadto wykorzystuje technikę ekspozycji, która pozwala zdobyć Ci nowe doświadczenia i osłabić lęk. Nigdy nie jest za późno, aby zawalczyć o lepsze życie wolne od ograniczeń. Twój mózg zachowuje bowiem neuroplastyczność przez cały czas, dzięki czemu nieustannie uczy się nowych wzorców reagowania. Jeśli zmagasz się z atakami paniki, wiedz, że nie jesteś z tym sam/sama. Problem dotyczy wielu osób na całym świecie, a w jego przezwyciężeniu pomoże Ci psychoterapeuta, który z empatią i zrozumieniem podejdzie do Twoich trudności.
Jeśli chcesz uczynić swoje życie bardziej satysfakcjonującym, umów się na wizytę z jednym z naszych specjalistów, psychoterapeutów poznawczo-behawioralnych.
Bibliografia
Beck J. S.; Terapia poznawczo-behawioralna; Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2012
Maliszewska I.; O czym kłamią myśli; Wydawnictwo Feeria, 2023
Padesky C. A.; Umysł ponad nastrojem; Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2004
Pittman C. M., Karle E. M.; Zalękniony mózg; Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2018
Wojnarowska M.; Dogadaj się z emocjami; Znak Koncept, 2024
Ziopaja N.; Samopomocownik; Znak Koncept, 2022
*obraz z okładki autorstwa XDeviantartFan1999X z serwisu DeviantArt
Comentarios